Điều Kiện Để Di Chúc Nhà Đất Viết Tay Hợp Pháp

Điều Kiện Để Di Chúc Nhà Đất Viết Tay Hợp Pháp

Chào luật sư, tôi có chuyện này muốn hỏi ạ. Tôi có 3 người con, giờ muốn chia trước phần đất đang đứng tên cho các con để sau này khỏi tranh chấp. Nếu tôi tự viết tay di chúc thì pháp luật có công nhận không? Trường hợp không đem đi công chứng hay chứng thực thì di chúc có bị coi là không hợp lệ không ạ?

Để giải đáp vấn đề trên của khách hàng, quý bạn độc giả hãy cùng Hãng Luật Lê Phong tìm hiểu thông qua bài viết “Điều Kiện Để Di Chúc Nhà Đất Viết Tay Hợp Pháp” Hy vọng bài viết có thể hỗ trợ quý bạn độc giả giải quyết được một số vấn để có liên quan đến thủ tục lập di chúc.

Có Được Phép Lập Di Chúc Viết Tay Hay Không?

Hình thức di chúc gồm di chúc bằng văn bản và di chúc miệng, trong đó di chúc bằng văn bản gồm 04 loại theo quy định tại Điều 628 Bộ luật Dân sự 2015, cụ thể:

“Điều 628. Di chúc bằng văn bản

Di chúc bằng văn bản bao gồm:

1. Di chúc bằng văn bản không có người làm chứng.

2. Di chúc bằng văn bản có người làm chứng.

3. Di chúc bằng văn bản có công chứng.

4. Di chúc bằng văn bản có chứng thực.”

Theo quy định của pháp luật dân sự, không có định nghĩa cụ thể về di chúc viết tay. Tuy nhiên, dựa trên các loại di chúc bằng văn bản và cách hiểu thông thường, có thể hiểu di chúc viết tay là loại di chúc được lập bằng chữ viết tay của người để lại di sản, không có công chứng hoặc chứng thực.

Căn cứ vào các loại di chúc bằng văn bản và cách hiểu về di chúc viết tay, có thể thấy Bộ luật Dân sự cho phép cá nhân được lập di chúc viết tay, bao gồm hai hình thức: di chúc bằng văn bản có người làm chứng và di chúc bằng văn bản không có người làm chứng.

Điều Kiện Để Di Chúc Nhà Đất Viết Tay Hợp Pháp

Khoản 1 Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015 quy định rõ như sau:

“1. Di chúc hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau đây:

a) Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép;

b) Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật.”.

Như vậy, để di chúc viết tay về nhà đất có giá trị pháp lý, người lập di chúc cần bảo đảm các điều kiện sau đây:

(1) Điều kiện đối với người lập di chúc:

·      Về độ tuổi: Người lập di chúc viết tay (không công chứng hoặc chứng thực) phải từ đủ 15 tuổi trở lên. Trường hợp người từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi chỉ được lập di chúc nếu có sự đồng ý của cha, mẹ hoặc người giám hộ (theo khoản 2 Điều 625 Bộ luật Dân sự 2015).

·      Về năng lực hành vi: Người lập di chúc phải minh mẫn, sáng suốt tại thời điểm lập di chúc.

·      Về ý chí tự nguyện: Việc lập di chúc không được thực hiện trong tình trạng bị lừa dối, đe dọa hoặc cưỡng ép.

(2) Điều kiện về nội dung của di chúc:

·      Nội dung của di chúc không được vi phạm điều cấm của pháp luật, không trái với đạo đức xã hội.

·      Di chúc phải bao gồm các nội dung chủ yếu sau đây:

o   Ngày, tháng, năm lập di chúc;

o   Họ, tên và nơi cư trú của người lập di chúc;

o   Họ, tên của người được hưởng di sản hoặc tên cơ quan, tổ chức được chỉ định nhận di sản;

o   Thông tin về di sản để lại và nơi có di sản.

·      Ngoài các nội dung bắt buộc nêu trên, di chúc có thể có thêm các nội dung khác theo ý chí của người lập di chúc.

·      Di chúc không được viết tắt hoặc viết bằng ký hiệu. Trường hợp di chúc có nhiều trang, mỗi trang phải được đánh số thứ tự và có chữ ký hoặc điểm chỉ của người lập di chúc.

·      Nếu di chúc có tẩy xóa, sửa chữa, thì người lập di chúc hoặc người làm chứng phải ký tên bên cạnh phần bị tẩy xóa, sửa đổi.

(3) Điều kiện về hình thức của di chúc viết tay:

·      Đối với di chúc bằng văn bản không có người làm chứng: Người lập di chúc phải tự tay viết toàn bộ nội dung và trực tiếp ký vào bản di chúc.

·      Đối với di chúc bằng văn bản có người làm chứng:

o   Số lượng người làm chứng: Phải có ít nhất hai người làm chứng. Tuy nhiên, không phải ai cũng được làm chứng cho việc lập di chúc. Những người sau đây không đủ điều kiện làm chứng:

§  Người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật của người lập di chúc;

§  Người có quyền, nghĩa vụ về tài sản liên quan đến nội dung di chúc;

§  Người chưa đủ 18 tuổi, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức hoặc trong việc làm chủ hành vi.

o   Yêu cầu về việc ký vào di chúc: Người lập di chúc phải ký hoặc điểm chỉ vào bản di chúc trước mặt các người làm chứng. Sau đó, những người làm chứng phải xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người lập di chúc và ký tên vào bản di chúc.

Di Chúc Viết Tay Có Giá Trị Pháp Lý Thấp Hơn Khi Được Công Chứng Không?

Căn cứ theo quy định tại Điều 628 Bộ luật Dân sự 2015, pháp luật cho phép cá nhân được lập di chúc bằng văn bản dưới nhiều hình thức khác nhau, bao gồm cả di chúc có công chứng, chứng thực và di chúc tự viết tay. Như vậy, di chúc viết tay cũng là một loại hình di chúc hợp pháp và có giá trị pháp lý tương đương với các loại di chúc khác, miễn là được lập đúng quy định của pháp luật.

Pháp luật dân sự không hề xếp loại di chúc viết tay là kém giá trị hơn về mặt pháp lý so với di chúc có công chứng hoặc chứng thực. Tất cả các loại di chúc — dù là viết tay hay có chứng nhận từ cơ quan chức năng — đều được công nhận nếu phản ánh đúng ý chí của người lập di chúc, đảm bảo các điều kiện về năng lực hành vi, nội dung hợp pháp và hình thức đúng quy định.

Trong thực tế, di chúc có công chứng thường dễ chứng minh hơn vì được xác nhận bởi tổ chức hành nghề công chứng hoặc UBND cấp có thẩm quyền. Tuy nhiên, không có nghĩa là di chúc viết tay luôn gây khó khăn trong việc xác minh — nếu nội dung rõ ràng, có chữ viết tay hoặc chữ ký của người lập di chúc, thì vẫn có thể giám định để xác định tính hợp pháp.

Trong trường hợp một người để lại nhiều bản di chúc, pháp luật cũng đã có quy định rõ ràng để xác định bản di chúc hợp pháp cuối cùng:

• Theo Điều 640 Bộ luật Dân sự 2015, nếu người lập di chúc đã lập một bản di chúc mới thay thế cho bản cũ, thì bản cũ sẽ mất hiệu lực. Điều này có nghĩa là chỉ bản di chúc mới nhất do chính người lập di chúc thay thế mới được xem xét thi hành.

• Cũng theo khoản 5 Điều 643 Bộ luật Dân sự 2015, trong tình huống có nhiều bản di chúc cùng tồn tại liên quan đến một tài sản, thì chỉ bản di chúc lập sau cùng mới được công nhận là hợp lệ để chia di sản. Điều này áp dụng cho tất cả các hình thức di chúc, kể cả viết tay, có công chứng hay chứng thực.

Như vậy, di chúc viết tay hợp lệ có hiệu lực pháp lý tương đương với di chúc được công chứng hoặc chứng thực. Nếu tồn tại nhiều di chúc, thì bản được lập sau cùng sẽ được ưu tiên áp dụng.

Trên đây là nội dung liên quan đến vấn đề “Điều Kiện Để Di Chúc Nhà Đất Viết Tay Hợp Pháp” Nếu quý khách hàng đang có bất kỳ băn khoăn hay thắc mắc đến tư vấn pháp lý cần được giải đáp, các Luật sư, luật gia chuyên môn sẽ tư vấn, giúp đỡ tận tình, hãy liên hệ tới chúng tôi qua thông tin dưới đây để được tư vấn nhanh chóng, hiệu quả:

Thông tin liên hệ

Hãng Luật Lê Phong tư vấn trực tiếp tại văn phòng ở trụ sở:

VP tại TPHCM: Số 10 Sông Thao, phường 2, quận Tân Bình, Thành phố Hồ Chí Minh.

VP tại Bình Phước: 160 Lý Thường Kiệt, phường Tân Phú, TP. Đồng Xoài, Tỉnh Bình Phước.

Hình thức tư vấn online:

Nếu quý khách hàng không thể đến tư vấn trực tiếp tại văn phòng thì có thể sử dụng tư vấn online để được hỗ trợ nhanh nhất:

C1: Liên hệ đến số hotline: 0979 629 640 – 0915 438 323

C2: Để lại tin nhắn qua Zalo:  Hãng Luật Lê Phong trên Zalo